“ارتباط گر” رسانه روابط عمومی ایران – (سارا صبری – دانش آموخته ارتباطات)
روابط عمومی که در ادبیات از آن به عنوان “هنر هشتم” نیز یاد می‌شود، نقشی اساسی در دنیای ارتباطات و مدیریت تصویر سازمان‌ها و افراد دارد. در عصر اطلاعات و ارتباطات کنونی، کمتر سازمان یا نهادی را می‌توان یافت که روابط عمومی فعالی نداشته باشد. این حوزه پلی ارتباطی میان سازمان‌ها و مخاطبانشان است و با بهره‌گیری از فنون ارتباطی تلاش می‌کند تصویری مثبت، شفاف و قابل اعتماد از سازمان در ذهن جامعه ایجاد کند. در این مقاله، ابتدا خواهیم دید روابط عمومی چیست و تعاریف علمی و جامع آن را بررسی می‌کنیم. سپس به تاریخچه روابط عمومی در جهان و ایران می‌پردازیم و چهره‌های تأثیرگذار و تحولات مهم این حوزه را مرور می‌کنیم. در ادامه، کارکردهای اصلی روابط عمومی نظیر مدیریت بحران، ارتباطات رسانه‌ای، روابط عمومی دیجیتال، برندسازی و مردم‌داری را تحلیل خواهیم کرد. همچنین نقش فناوری‌ها و هوش مصنوعی در روابط عمومی مدرن و اهمیت روابط عمومی در دنیای امروز را بررسی کرده و در پایان به چشم‌انداز آینده روابط عمومی در ایران و جهان اشاره خواهیم کرد.
تعریف و کلیت روابط عمومی
برای پاسخ به پرسش “روابط عمومی چیست؟” باید تعریفی دقیق و جامع ارائه کرد. از دیدگاه علمی، روابط عمومی بخشی از وظایف مدیریت هر سازمان است که به صورت مستمر و برنامه‌ریزی‌شده، به دنبال ایجاد تفاهم و ارتباط سازنده بین سازمان و مخاطبانش می‌باشد. به بیان دیگر، روابط عمومی هنری اجتماعی و علمی کاربردی است برای تجزیه و تحلیل گرایش‌ها، پیش‌بینی پیامدها، مشاوره به مدیران و اجرای برنامه‌های عملی که همزمان منافع سازمان و منافع عموم را تأمین کند. بر اساس تعریف «انجمن روابط عمومی آمریکا (PRSA)»، روابط عمومی فرایندی است که ارتباطات راهبردی را میان سازمان و مخاطبان برقرار می‌سازد و به هر دو سوی این ارتباط منفعت می‌رساند.
به طور خلاصه، روابط عمومی مدیریت چرخه اطلاعات میان یک سازمان (یا فرد) و عموم مردم است. این مدیریت ارتباطی شامل برنامه‌ریزی و اجرای اقداماتی است که ارتباطات مؤثر و هدفمند را با ذی‌نفعان سازمان (از جمله مشتریان، کارکنان، سرمایه‌گذاران و جامعه) برقرار می‌کند. روابط عمومی با پرداختن به انتشار اخبار و گزارش‌ها، برگزاری رویدادها و سخنرانی‌ها، ارتباط نزدیک با رسانه‌ها و پاسخ‌گویی به پرسش‌های افکار عمومی، چهره‌ای شفاف و مسئولیت‌پذیر از سازمان به نمایش می‌گذارد. نکته مهم این است که روابط عمومی با تبلیغات تفاوت دارد؛ تبلیغات مستقیماً به دنبال ترویج و فروش محصول یا خدمات است، در حالی که روابط عمومی بیشتر بر ساختن روابط و حسن‌نیت در بلندمدت تمرکز دارد.
در ادبیات روابط عمومی، تعاریف متعددی از سوی صاحب‌نظران ارائه شده است. برای نمونه، “رکس هارلو” پیشگام روابط عمومی، آن را دانشی می‌داند که سازمان‌ها را یاری می‌کند به مسئولیت اجتماعی خویش عمل کنند و تفاهم و حمایت مخاطبان مهم خود را به دست آورند. همچنین “ادوارد برنیز” – از بنیان‌گذاران روابط عمومی مدرن – می‌گوید روابط عمومی دادن اطلاعات به مردم، برای همسو کردن نگرش‌ها و اقدامات یک سازمان با مخاطبان و بالعکس است. به این ترتیب، در می‌یابیم که روابط عمومی تلفیقی از هنر و علم در تعامل با افکار عمومی است و هدف نهایی آن کسب اعتماد و حمایت مخاطبان کلیدی سازمان می‌باشد.
تاریخچه روابط عمومی در جهان
اگرچه شکل‌گیری روابط عمومی مدرن به قرن بیستم نسبت داده می‌شود، اما ریشه‌های آن را می‌توان در تاریخ کهن نیز جستجو کرد. برای نمونه، از سنگ‌نوشته‌ها و خطابه‌های حاکمان باستان می‌توان به عنوان تلاش‌هایی جهت اقناع افکار عمومی یاد کرد. هرچند اصطلاح “روابط عمومی” در آن زمان وجود نداشت، اما شیوه‌هایی برای شکل دادن به نظر مردم و مشروعیت‌بخشی به حکومت‌ها به کار گرفته می‌شد.
با این حال، روابط عمومی به شکل حرفه‌ای و مدون در اوایل قرن بیستم در ایالات متحده پا به عرصه گذاشت. در سال ۱۹۰۶، آیوی لی (Ivy Lee) روزنامه‌نگار پیشین، یکی از اولین دفاتر خصوصی ارائه خدمات روابط عمومی را در نیویورک تأسیس کرد و به دلیل تدوین اصول اساسی این حرفه به “پدر روابط عمومی جهان” شهرت یافت. او در بیانیه اصول خود تصریح کرد که سازمان‌ها باید مردم را از همه امور خویش آگاه کنند. این رویکرد که بر شفافیت و صداقت تأکید داشت، تحولی بزرگ در روابط سازمان‌ها و جامعه ایجاد کرد. همزمان با او، ادوارد برنیز (Edward Bernays) نیز با بهره‌گیری از روان‌شناسی اجتماعی و فنون اقناع نشان داد که چگونه می‌توان افکار عمومی را به شکل مهندسی‌شده هدایت کرد. برنیز را گاه “پدر روابط عمومی مدرن” می‌نامند و تأثیر وی بر تاریخ این رشته به اندازه آیوی لی حائز اهمیت دانسته می‌شود. تلاش‌های این دو نفر، همراه با افزایش نیاز بخش خصوصی به مدیریت افکار عمومی پس از جنگ جهانی اول، باعث تثبیت روابط عمومی به عنوان یک حرفه رسمی شد.
پس از جنگ جهانی اول، بسیاری از فعالان روابط عمومی که در زمان جنگ در نهادهای تبلیغاتی و اطلاعاتی خدمت کرده بودند به بخش خصوصی و صنعت روی آوردند. در دهه‌های 1920 و 1930، شرکت‌های آمریکایی رفته‌رفته واحدهای روابط عمومی را در ساختار خود ایجاد کردند و این تجربه‌ها به دیگر کشورها نیز منتقل شد. پس از جنگ جهانی دوم، با گسترش شرکت‌های بین‌المللی آمریکایی به اروپا (در چارچوب طرح مارشال)، دانش و مهارت‌های روابط عمومی به سرعت در سطح جهان انتشار یافت. نیمه دوم قرن بیستم را می‌توان دوران توسعه و تثبیت روابط عمومی دانست؛ در این دوره انجمن‌های صنفی روابط عمومی، مجلات تخصصی، آژانس‌های بین‌المللی و دوره‌های دانشگاهی این رشته در کشورهای مختلف شکل گرفتند.
با ورود به قرن بیست‌ویکم، روابط عمومی وارد عصر دیجیتال شد. ظهور اینترنت و به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی، شیوه‌های ارتباطی را متحول کرد و روابط عمومی ناگزیر به انطباق با این تغییرات بود. در سال‌های اولیه دهه 2000، انتشار بیانیه‌های خبری اینترنتی رواج یافت و به مرور زمان، رسانه‌های اجتماعی به عرصه جدیدی برای فعالیت روابط عمومی بدل گردید. امروزه روابط عمومی در سطح جهان ترکیبی از مهارت‌های سنتی (نگارش، رسانه‌کاوی، مدیریت رویداد و …) و مهارت‌های نوین دیجیتال (مدیریت شبکه‌های اجتماعی، تحلیل داده‌های وب و غیره) را می‌طلبد.
تاریخچه روابط عمومی در ایران
سابقه ارتباط سازمان‌ها و حاکمان ایرانی با افکار عمومی به دوران باستان و قرون میانه بازمی‌گردد. در دوران قاجار، با انتشار نخستین روزنامه‌ها و ایجاد برخی ادارات اطلاع‌رسانی اولیه، می‌توان نشانه‌های اولیه روابط عمومی را در ایران مشاهده کرد. با این حال، شکل‌گیری رسمی و سازمان‌یافته روابط عمومی در ایران به دوران معاصر مربوط می‌شود.
مطالعات تاریخی نشان می‌دهد که اولین واحد روابط عمومی در ایران در اواخر دهه ۱۳۲۰ شمسی پایه‌گذاری شد. بسیاری آغاز روابط عمومی نوین در ایران را با نام دکتر حمید نطقی گره می‌زنند؛ کسی که به عنوان “پدر روابط عمومی ایران” شناخته می‌شود. حمید نطقی (۱۲۹۹–۱۳۷۸ شمسی) دانش‌آموخته حقوق و از روشنفکران عصر خود بود که پس از بازگشت به ایران در شرکت نفت مشغول به کار شد. در سال ۱۳۲۷ شمسی (۱۹۴۸ میلادی)، شرکت نفت ایران و انگلیس برای نخستین بار دفتری را به منظور انجام فعالیت‌های روابط عمومی در ایران ایجاد کرد. دکتر حمید نطقی ریاست آن را برعهده داشت و همین تشکیلات سنگ‌بنای اولیه روابط عمومی سازمان‌یافته در کشور محسوب می‌شود.
چند سال بعد، با ملی شدن صنعت نفت و تأسیس شرکت ملی نفت ایران، فعالیت‌های روابط عمومی شکل رسمی‌تری به خود گرفت. مرداد ۱۳۳۲ شمسی روابط عمومی شرکت ملی نفت ایران آغاز به کار کرد و در آن نیز دکتر نطقی و همکارانش (از جمله ابوالقاسم حالت و بعدتر ابوالفضل مرعشی) نقش داشتند. در بسیاری از سازمان‌های دولتی و بنگاه‌های اقتصادی تا پیش از اواسط دهه ۱۳۴۰، واحدهایی با نام‌هایی چون اداره تبلیغات و انتشارات یا انتشارات و اطلاعات فعالیت می‌کردند. اما از سال ۱۳۴۵ شمسی به بعد، اصطلاح روابط عمومی به طور رسمی وارد ساختار اداری ایران شد و عنوان این ادارات رسماً به روابط عمومی تغییر یافت.
یکی از نقاط عطف روابط عمومی ایران، تأسیس نخستین مرکز آموزش عالی روابط عمومی در سال ۱۳۴۶ شمسی بود. در این سال با مشارکت شرکت ملی نفت، مؤسسه مطبوعاتی کیهان، دانشگاه تهران و وزارت اطلاعات و جهانگردی، مؤسسه‌ای برای آموزش آکادمیک روابط عمومی بنیان گذاشته شد. این مرکز که بعدها دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی نام گرفت، تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ فعال بود و طی حدود ۱۳ سال نزدیک به هزار فارغ‌التحصیل در رشته روابط عمومی تربیت کرد. این دانش‌آموختگان نسل اول متخصصان روابط عمومی در ایران را تشکیل دادند که بسیاری از آن‌ها بعدها در دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی مشغول به کار شدند.
کارکردهای اصلی روابط عمومی
روابط عمومی به عنوان یک حوزه چندوجهی، وظایف و کارکردهای متنوعی را بر عهده دارد. در این بخش به مهم‌ترین کارکردهای روابط عمومی می‌پردازیم که هر کدام نقشی حیاتی در موفقیت سازمان‌ها ایفا می‌کنند:
- مدیریت بحران: یکی از حساس‌ترین وظایف روابط عمومی، برنامه‌ریزی و اقدام به‌موقع در هنگام بروز بحران است. بحران می‌تواند رویدادی پیش‌بینی‌نشده باشد (مانند حوادث صنعتی، رسوایی‌های مالی یا اشتباهات مدیریتی) که اعتبار و تصویر سازمان را تهدید می‌کند. تیم روابط عمومی با آمادگی قبلی (از طریق تدوین سناریوها و بیانیه‌های پیش‌نویس) و واکنش سریع و شفاف در لحظه وقوع بحران تلاش می‌کند خسارات حیثیتی را به حداقل برساند. این شامل اطلاع‌رسانی دقیق به رسانه‌ها و ذی‌نفعان، پاسخ‌گویی مسئولانه به پرسش‌ها و نگرانی‌های عمومی و ارائه روایت صحیح از ماجرا است. روابط عمومی در مدیریت بحران نقش پل ارتباطی میان سازمان و افکار عمومی را ایفا می‌کند و با آگاه‌سازی همه طرف‌های ذی‌نفع درباره وضعیت و اقدامات انجام‌شده می‌کوشد اعتماد از دست‌رفته را بازسازی کند. نمونه‌های موفق مدیریت بحران نشان می‌دهد که واکنش حساب‌شده و ارتباط مستمر با رسانه‌ها و مردم می‌تواند از تشدید یک بحران جلوگیری کند.
- ارتباطات رسانه‌ای (Media Relations): برقراری و حفظ ارتباط مثبت با رسانه‌ها از وظایف کلیدی روابط عمومی است. رسانه‌ها – شامل مطبوعات، خبرگزاری‌ها، رادیو، تلویزیون و رسانه‌های آنلاین – نقش بسزایی در شکل‌گیری افکار عمومی دارند. روابط عمومی با تهیه و توزیع اخبار و گزارش‌های خبری (بیانیه‌های مطبوعاتی، برگزاری نشست‌های خبری، انجام مصاحبه‌ها و …) تلاش می‌کند پیام‌ها و دستاوردهای سازمان را به گوش جامعه برساند. هنر روابط عمومی در این است که پیام سازمان را در قالبی جذاب و خبرساز آماده کرده و به موقع در اختیار رسانه‌ها قرار دهد تا پوشش مطلوب حاصل شود. همچنین برقراری تعامل دوسویه با خبرنگاران – شامل پاسخ‌گویی شفاف به پرسش‌های آنان و فراهم کردن اطلاعات مورد نیازشان – از جنبه‌های مهم رسانه‌داری است. در عصر حاضر، هر سازمانی که روابط عمومی فعالی دارد در واقع یک اتاق خبر کوچک نیز دارد که مرتباً محتوای رسانه‌ای تولید و منتشر می‌کند.
- روابط عمومی دیجیتال: با گسترش اینترنت و شبکه‌های اجتماعی، بخش مهمی از فعالیت‌های روابط عمومی به فضای دیجیتال منتقل شده است. روابط عمومی دیجیتال شامل مدیریت حضور سازمان در وب‌سایت‌ها، شبکه‌های اجتماعی (اینستاگرام، توییتر، لینکدین و …)، وبلاگ‌ها و به طور کلی تمامی پلتفرم‌های آنلاین است. این حوزه ایجاب می‌کند که روابط عمومی با استراتژی محتوای آنلاین به شکلی فعال در فضای مجازی حضور داشته باشد و با مخاطبان به صورت مستقیم ارتباط برقرار کند. امروزه روابط عمومی‌ها با تولید محتوای جذاب در شبکه‌های اجتماعی، پاسخ به نظرات و سوالات کاربران، پایش آنلاین نام برند (Social Listening) و رصد اخبار و مطالب منتشرشده درباره سازمان در اینترنت، چهره‌ای پویا و در دسترس از سازمان ارائه می‌دهند. روابط عمومی دیجیتال همچنین در بهینه‌سازی نتایج جستجو (SEO) برای دیده‌شدن بهتر سازمان در فضای وب نقش دارد. این کارکرد به قدری اهمیت یافته که برخی کارشناسان معتقدند مرز بین روابط عمومی سنتی و دیجیتال در حال از بین رفتن است و باید یک استراتژی جامع، هر دو عرصه را پوشش دهد.
- برندسازی و بازاریابی ارتباطی: روابط عمومی نقش مهمی در برندسازی (Branding) دارد و در کنار بخش‌های بازاریابی، به ساخت و تقویت هویت برند سازمان کمک می‌کند. برخلاف تبلیغات که بیشتر به جنبه‌های فروش و معرفی مستقیم محصول می‌پردازد، برندسازی از طریق روابط عمومی با ایجاد یک داستان و تصویر ذهنی مثبت از برند نزد مردم تحقق می‌یابد. روابط عمومی با انتشار اخبار موفقیت‌ها، انعکاس فعالیت‌های مسئولیت اجتماعی شرکت، انتشار گزارش‌های عملکرد شفاف و برقراری ارتباط نزدیک با جوامع محلی، برند را به عنوان یک نهاد مسئول و پاسخ‌گو معرفی می‌کند. همچنین در بازاریابی ارتباطی (Relationship Marketing) – که بر حفظ مشتریان موجود و ایجاد وفاداری تمرکز دارد – روابط عمومی از طریق تعاملات مستمر و معنادار نقش کلیدی ایفا می‌کند. ارسال خبرنامه‌های دوره‌ای، برگزاری رویدادهای مشتری‌محور، پاسخ‌گویی سریع به شکایات و جلب مشارکت مشتریان در برنامه‌های خیریه یا فرهنگی، مثال‌هایی از این دست است. به همین دلیل امروزه مفاهیمی چون ارتباطات یکپارچه بازاریابی (IMC) مطرح شده که در آن مرز روشنی بین روابط عمومی و بازاریابی وجود ندارد و همه ابزارهای ارتباطی در کنار هم برای ساختن یک برند قوی و پایدار به کار می‌روند.
- مردم‌داری و مسئولیت اجتماعی: واژه “مردم‌داری” گویای بخشی از وظایف روابط عمومی است که به ایجاد حس رضایت، اعتماد و نزدیکی میان سازمان و عموم مردم می‌انجامد. روابط عمومی نماینده سازمان در میان مردم است و باید سیاست‌هایی را پیگیری کند که نشان‌دهنده احترام به افکار عمومی و توجه به مطالبات جامعه باشد. یکی از این حوزه‌ها مسئولیت اجتماعی سازمان (CSR) است که روابط عمومی معمولاً متولی تبیین و اطلاع‌رسانی آن است. برای مثال، اگر شرکتی در پروژه‌های خیریه، محیط‌زیستی یا آموزشی مشارکت می‌کند، این روابط عمومی است که این اقدامات را به اطلاع عموم می‌رساند و بازخورد جامعه را به مدیران منتقل می‌کند. مردم‌داری همچنین در برخورد روزمره روابط عمومی با مخاطبان نمود پیدا می‌کند؛ مانند تکریم ارباب رجوع، شفافیت در اطلاع‌رسانی، پذیرش انتقادات و تلاش برای اصلاح رویه‌های سازمان بر اساس خواست مردم. روابط عمومی‌هایی که مردم‌داری را سرلوحه خود قرار می‌دهند، حتی در شرایط دشوار نیز می‌توانند حمایت افکار عمومی را حفظ کنند. این امر به ویژه برای سازمان‌های دولتی و نهادهای خدمات‌رسان اهمیت دارد، چرا که مشروعیت و مقبولیت آن‌ها وابسته به دیدگاه مردم نسبت به عملکردشان است.
نقش هوش مصنوعی در روابط عمومی مدرن
فناوری‌هایی نظیر هوش مصنوعی و داده‌کاوی در حال بازتعریف روابط عمومی هستند. به کمک الگوریتم‌های پیشرفته می‌توان حجم عظیمی از داده‌های رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی را رصد و تحلیل احساسات موجود در افکار عمومی را به سرعت استخراج کرد. هوش مصنوعی همچنین قادر به تولید محتوا و پاسخ‌گویی خودکار از طریق چت‌بات‌ها است که ارتباط سازمان با مخاطبان را در تمام ساعات برقرار نگه می‌دارد. هرچند AI کارایی روابط عمومی را افزایش می‌دهد، اما نمی‌تواند خلاقیت و درایت انسانی را کاملاً جایگزین کند. روابط عمومی آینده ترکیبی از توان فناوری و ظرافت انسانی خواهد بود.
اهمیت و تأثیر روابط عمومی در دنیای امروز
در دنیای پیچیده و پررقابت امروز، روابط عمومی به عنوان بازوی راهبردی مدیریت نقشی بی‌بدیل در موفقیت یا شکست سازمان‌ها و حتی دولت‌ها دارد. به عنوان نمونه، در کسب‌وکار و اقتصاد شرکت‌ها دریافته‌اند که شهرت (reputation) یک دارایی نامشهود اما بسیار ارزشمند است. روابط عمومی مسئول مدیریت شهرت سازمان است و با اجرای برنامه‌های ارتباطی سنجیده، اعتماد مشتریان، سرمایه‌گذاران و شرکا را جلب می‌کند. یک کمپین تبلیغاتی شاید فروش را به طور موقت افزایش دهد، اما این روابط عمومی است که با تعامل بلندمدت، وفاداری مشتریان را می‌سازد و از برند در برابر تلاطم‌های بازار محافظت می‌کند. تجربه نشان داده شرکت‌هایی که روابط عمومی قوی دارند در زمان بحران‌های اقتصادی نیز سریع‌تر اعتماد بازار را بازیابی می‌کنند. همچنین روابط عمومی با حفظ ارتباط درون‌سازمانی مطلوب، به افزایش انگیزه و بهره‌وری کارکنان کمک می‌کند.
چشم‌انداز آینده روابط عمومی
آینده روابط عمومی به نظر روشن می‌رسد؛ تقاضای فزاینده برای ارتباطات داده‌محور، پیشرفت هوش مصنوعی در هدف‌گیری مخاطبان و تداوم نفوذ شبکه‌های اجتماعی تا حد زیادی به شکل‌گیری کمپین‌های ارتباطی قدرتمندتر منجر خواهد شد. البته در این میان، موفقیت همچنان وابسته به محتوای خلاقانه و صداقت پیام‌هاست. در ایران نیز انتظار می‌رود روابط عمومی بیش از پیش به عنوان یک استراتژی مدیریتی جدی گرفته شود و همگام با تحول دیجیتال پیش رود. مهم‌ترین چشم‌انداز برای روابط عمومی آینده، ترکیب مهارت‌های سنتی با فناوری‌های نوین و تکیه بر اعتمادسازی در میان مخاطبان است.
آینده روابط عمومی ترکیبی خواهد بود از فناوری‌های نوین و اصول دیرین
روابط عمومی امروز به یکی از عوامل تعیین‌کننده در اعتبار و موفقیت سازمان‌ها تبدیل شده است. در این مقاله دیدیم که روابط عمومی از لحاظ مفهومی به معنای مدیریت علمی و هنرمندانه ارتباط یک سازمان با افکار عمومی است و تعاریف معتبری در این زمینه ارائه کردیم. مروری بر تاریخچه نشان داد که اگرچه روابط عمومی نوین عمری حدود یک قرن دارد و به دست پیشگامانی چون آیوی لی و ادوارد برنیز شکل گرفته است، اما رگه‌های آن را در وقایع تاریخی گذشته نیز می‌توان یافت. در ایران نیز از میانه قرن بیستم روابط عمومی با تلاش افرادی مانند حمید نطقی بنیان‌گذاری شد و سپس با ایجاد مراکز دانشگاهی و انجمن‌های تخصصی توسعه یافت.
کارکردهای اصلی روابط عمومی را برشمردیم و مشخص شد که از مدیریت بحران گرفته تا رسانه‌داری، از دنیای دیجیتال تا برندسازی و مردم‌داری، همگی همچون چرخ‌دنده‌های یک ماشین واحد عمل می‌کنند تا سازمان در تعامل با محیط پیرامون خود بهترین تصویر را بسازد. همچنین دیدیم که فناوری‌های نوین – به ویژه هوش مصنوعی – چگونه روابط عمومی را وارد عصر تازه‌ای کرده‌اند؛ عصری که سرعت، دقت و شخصی‌سازی پیام‌ها در آن افزایش یافته ولی اصول بنیادین اعتمادسازی و خلاقیت در روایت‌گری همچنان اهمیت محوری دارد.
در دنیای امروز، اهمیت روابط عمومی در بخش‌های مختلف (کسب‌وکار، سیاست، اجتماع و رسانه) غیرقابل انکار است. هر جا سخن از اعتماد عمومی و تصویر ذهنی مثبت از یک سازمان در میان باشد، روابط عمومی در کانون توجه قرار دارد. به عبارت دیگر، هنر هشتم بودن روابط عمومی بی‌دلیل نیست؛ همان‌طور که هنرهای دیگر بر احساس و فکر انسان اثر می‌گذارند، روابط عمومی نیز هنری است که با بهره‌گیری از علم ارتباطات می‌تواند احساس و فکر جامعه را نسبت به یک پدیده یا سازمان شکل دهد.
در یک نگاه کلی، آینده روابط عمومی ترکیبی خواهد بود از فناوری‌های نوین و اصول دیرین. سازمان‌هایی که بتوانند از جدیدترین ابزارهای ارتباطی بهره بگیرند و همزمان به ارزش‌های اساسی این حرفه – یعنی صداقت، شفافیت و مردم‌مداری – پایبند باشند، در فضای پرچالش رسانه‌ای آینده موفق و مؤثر خواهند بود.
منابع:
- ویکی‌پدیا – روابط عمومی: تعریف روابط عمومی به عنوان علم مدیریت چرخه اطلاعات و تمایز آن با تبلیغات
- تعریف رکس هارلو از روابط عمومی به عنوان دانشی برای عمل به مسئولیت اجتماعی و کسب تفاهم عمومی
- تعریف ادوارد برنیز از روابط عمومی به عنوان اطلاع‌رسانی برای همسو کردن نگرش‌ها و اقدامات سازمان و مخاطبان
- سایت انجمن متخصصان روابط عمومی
- سایت انجمن روابط عمومی ایران
- تاریخ روابط عمومی جهان: ظهور آیوی لی (پدر روابط عمومی) و بیانیه اصول او بر شفافیت اطلاعات
- نقش ادوارد برنیز در شکل‌گیری روابط عمومی مدرن و میزان تأثیرگذاری وی در تاریخ این رشته
- تاریخچه روابط عمومی در ایران: تأسیس نخستین دفتر روابط عمومی در شرکت نفت (۱۳۲۷ ش) به مدیریت حمید نطقی
- گسترش روابط عمومی در ایران: آغاز به کار روابط عمومی شرکت ملی نفت (1332 ش) و تغییر نام ادارات انتشارات به روابط عمومی (اواسط دهه ۱۳۴۰)
- تأسیس مؤسسه عالی مطبوعات و روابط عمومی (۱۳۴۶ ش) و تربیت نسل اول فارغ‌التحصیلان روابط عمومی در ایران
- نقش روابط عمومی در مدیریت بحران: آمادگی قبلی، واکنش سریع و اطلاع‌رسانی شفاف برای کاهش خسارت‌های اعتباریروابط عمومی دیجیتال و
- تحلیل احساسات: استفاده از ابزارهای سوشال لیسنینگ برای درک دیدگاه‌های آنلاین و احساسات مخاطبان
- هوش مصنوعی در روابط عمومی: کاربرد چت‌بات‌ها و تولید محتوا، و تأکید بر اینکه AI جایگزین خلاقیت انسانی نمی‌شود
- چشم‌انداز آینده روابط عمومی: روشن بودن آینده صنعت به دلیل پیشرفت فناوری‌ها و اهمیت مستمر محتوای قوی و ارزش‌آفرین