پنجمین نشست از سلسله وبینارهای تخصصی رسانه ارتباط‌گر با عنوان «روابط‌عمومی در کشور کانادا» روز پنج‌شنبه ۱۵ آبان ۱۴۰۴ برگزار شد.
در این نشست، دکتر محمد احمدی استاد ارتباطات و روزنامه‌نگار مقیم کانادا، با میزبانی ابراهیم مولائی دبیر علمی وبینارها، به بررسی تطبیقی روابط‌عمومی در ایران و کانادا پرداخت. همچنین دکتر حمید شکری‌خانقاه، استاد دانشگاه و نویسنده کتاب برنامه‌ریزی راهبردی ارتباطی در روابط‌عمومی، در بخش مهمان ویژه، تحلیل خود را از وضعیت روابط‌عمومی در ایران ارائه کرد.
این وبینار با حضور جمعی از استادان، مدیران و فعالان حوزه ارتباطات برگزار شد و موضوعاتی چون ساختار ارتباطی دولت‌ها، نقش روابط‌عمومی در تصمیم‌سازی، جایگاه فناوری‌های نوین و فاصله میان دانشگاه و صنعت مورد بحث قرار گرفت.
دکتر محمد احمدی: «روابط‌عمومی در ایران از دل دولت بیرون آمده، در کانادا از دل رقابت»
دکتر احمدی در ابتدای نشست با اشاره به ریشه‌های تاریخی روابط‌عمومی در دو کشور گفت: «زادگاه روابط‌عمومی در غرب، صنایع تولیدی و شرکت‌های خصوصی است. روابط‌عمومی در کانادا از رقابت و نیاز به اعتماد عمومی متولد شد، اما در ایران نخستین روابط‌عمومی‌ها در نهادهای دولتی شکل گرفتند. همین تفاوت باعث شد روابط‌عمومی در ایران بیشتر ابزار دفاعی باشد تا بازوی تصمیم‌سازی.»
او افزود: «در کانادا روابط‌عمومی در کنار مدیریت ارشد می‌نشیند، تحلیل ارائه می‌دهد و جهت تصمیم‌ها را مشخص می‌کند. در ایران اما هنوز نگاه تبلیغاتی بر روابط‌عمومی حاکم است. تا زمانی که این نگرش اصلاح نشود، روابط‌عمومی نمی‌تواند در فرآیند تصمیم‌سازی مشارکت واقعی داشته باشد.»
شفافیت، اعتماد و مسئولیت؛ سه ستون روابط‌عمومی حرفه‌ای
دکتر احمدی در ادامه با اشاره به نقش روابط‌عمومی‌ها در مدیریت بحران گفت: «در بحران‌هایی مانند کرونا، دولت کانادا با کمک روابط‌عمومی‌ها توانست اعتماد مردم را حفظ کند چون از ابتدا همه چیز را شفاف گفت. روابط‌عمومی باید پلی بین مردم و دولت باشد، نه دیوار میان آن‌ها. اگر اعتماد فرو بریزد، هیچ پیام تبلیغاتی مؤثر نخواهد بود.»
وی تأکید کرد: «روابط‌عمومی باید از حالت اطلاعیه‌نویسی بیرون بیاید و نقش دیده‌بان اجتماعی بگیرد. رسانه‌ها و روابط‌عمومی‌ها باید زبان مردم باشند، نه زبان مدیران.»
آموزش متناسب با نیاز صنعت
او در بخشی دیگر با نقد نظام آموزشی ایران گفت: «در کانادا، دانشجوی روابط‌عمومی همان‌جا که درس می‌خواند، مهارت هم یاد می‌گیرد و بعد در همان حوزه استخدام می‌شود. در ایران اما هنوز آموزش ما نظری و غیرعملی است. دانشجوی روابط‌عمومی باید با ابزارهای روز از جمله داده‌کاوی، تحلیل شبکه و نرم‌افزارهای ارتباطی آشنا باشد.»
ابراهیم مولائی: «هوش مصنوعی روابط‌عمومی‌ها را سریع‌تر، دقیق‌تر و خلاق‌تر می‌کند»
در ادامه، ابراهیم مولائی دبیر علمی نشست، به اهمیت فناوری در آینده روابط‌عمومی اشاره کرد و گفت: «هوش مصنوعی کار روابط‌عمومی‌ها را متحول کرده است. با ابزارهای جدید می‌توان در چند دقیقه گزارش، ویدئو یا طرح خبری تولید کرد. این فناوری به روابط‌عمومی فرصت می‌دهد تا از کارهای تکراری فاصله بگیرد و بر تحلیل، خلاقیت و تصمیم‌سازی تمرکز کند.»
او افزود: «روابط‌عمومی‌هایی که با فناوری هم‌افزا شوند، آینده‌نگر خواهند بود و نقش تصمیم‌ساز در سازمان پیدا می‌کنند.»
مولائی: «روابط‌عمومی‌های توانمند نیازی به برون‌سپاری ندارند»
مولائی در بخش دیگری گفت: «برون‌سپاری زمانی معنا دارد که روابط‌عمومی فاقد توان اجرایی باشد. اگر روابط‌عمومی حرفه‌ای و آشنا به ارتباطات باشد، باید خودش بتواند محتوا تولید کند و جلوی دوربین قرار گیرد. روابط‌عمومی باید سخنگوی سازمان باشد، نه فقط هماهنگ‌کننده خبر.»
دکتر حمید شکری‌خانقاه: «روابط‌عمومی در ایران هنوز به مرحله تصمیم‌سازی نرسیده است»
در بخش مهمان ویژه، دکتر حمید شکری‌خانقاه استاد دانشگاه و پژوهشگر ارتباطات گفت: «در کشورهای توسعه‌یافته مانند کانادا، روابط‌عمومی بخشی از نظام تصمیم‌سازی و حکمرانی ارتباطی است، اما در ایران هنوز در مرحله اطلاع‌رسانی باقی مانده است. تا زمانی که افکار عمومی در تصمیم‌گیری‌ها نقش نداشته باشد، روابط‌عمومی نمی‌تواند اثرگذار باشد.»
وی افزود: «آموزش روابط‌عمومی در ایران باید به‌روز شود. امروز روابط‌عمومی در جهان بر داده‌کاوی، تحلیل رفتار مخاطب و هوش مصنوعی بنا شده، اما آموزش دانشگاهی ما همچنان در دهه‌های گذشته متوقف مانده است.»
دکتر احمدی: «روابط‌عمومی باید به وجدان حرفه‌ای جامعه تبدیل شود»
در پایان نشست، دکتر احمدی جمع‌بندی خود را با توصیه‌هایی به مدیران روابط‌عمومی ایران ارائه کرد: «روابط‌عمومی در ایران باید از ساختار اداری خارج و به نهاد فکری و تحلیلی تبدیل شود. مأموریت روابط‌عمومی فقط پاسخ به رسانه‌ها نیست، بلکه پیش‌بینی افکار عمومی و هدایت رفتار سازمانی است.»
او تأکید کرد: «در سازمان‌های پیشرو، روابط‌عمومی وجدان حرفه‌ای مجموعه است؛ یعنی قبل از بروز بحران هشدار می‌دهد، در بحران تحلیل ارائه می‌کند و پس از بحران بازسازی اعتماد را هدایت می‌کند. ما هم باید به این سمت برویم.»
دکتر احمدی در جمع‌بندی سخنان خود با تأکید بر ضرورت نوسازی آموزش و نگرش در حوزه ارتباطات، توصیه کرد که دانشگاه‌ها آموزش روابط‌عمومی را با نیازهای واقعی صنعت هماهنگ کنند، مدیران با اعتماد به روابط‌عمومی زمینه حضور آن را در فرآیند تصمیم‌سازی فراهم آورند، آژانس‌های حرفه‌ای و رقابتی برای ارتقای کیفیت خدمات ارتباطی شکل گیرند و از فناوری‌های نوین، به‌ویژه هوش مصنوعی، به‌صورت هوشمند و هدفمند بهره گرفته شود؛ او در پایان خاطرنشان کرد: «روابط‌عمومی آینده، روابط‌عمومی انسان‌محور است؛ نه ماشینی و نه تبلیغاتی، زیرا هر فناوری‌ای که از انسان و اخلاق جدا شود، خود به بحران بدل خواهد شد.»
ابراهیم مولائی: «هدف ارتباط‌گر، گفت‌وگوی جهانی برای پیشرفت بومی است»
مولائی در پایان نشست گفت: «سلسله وبینارهای ارتباط‌گر برای پیوند دادن تجربه‌های جهانی با نیازهای بومی ایران طراحی شده است. ما می‌خواهیم روابط‌عمومی ایران از نقش اجرایی فراتر رود و به جایگاه استراتژیک خود در تصمیم‌سازی سازمان‌ها برسد.»
