قدردانی یکی از مؤثرترین و درعین‌حال نادیده‌گرفته‌شده‌ترین ابزارهای رهبری در روابط‌عمومی و ارتباطات است. تمرین آگاهانه قدردانی می‌تواند اعتماد بسازد، نفوذ را افزایش دهد و عملکرد تیمی را به‌طور چشمگیری بهبود دهد. در این مقاله با سه تمرین عملی آشنا می‌شوید که «متشکرم» را به یک حرکت حرفه‌ای قدرتمند تبدیل می‌کند.
ابزار رهبری‌ای که در ارتباطات نادیده گرفته می‌شود: قدردانی
۳ تمرین برای تبدیل «متشکرم» به یک حرکت قدرتمند
مری اولسن-منزل، بنیان‌گذار و مدیرعامل MVP Executive Development و هم‌بنیان‌گذار Spark Insight Coaching است. میشل پاورز نیز مدیر ارشد اجرایی به‌صورت پاره‌وقت (Fractional Chief of Staff) است.
رهبران حوزه ارتباطات برای شکل‌دهی به روایت‌ها، اعتباربخشی به برند و اثرگذاری بر نتایج آموزش دیده‌اند. اما بسیاری از آنان یکی از استراتژیک‌ترین ابزارهای ارتباطی را نادیده می‌گیرند: قدردانی؛ همان نیروی ساده‌ی یک «متشکرم».
قدردانی واقعی، عمیق و آگاهانه قدرت آن را دارد که اعتماد بسازد، دامنه اثرگذاری را گسترش دهد و فرصت‌های جدید خلق کند.
قدردانی نه‌تنها شما را دوست‌داشتنی‌تر و مؤثرتر می‌کند، بلکه روابط را تقویت می‌کند، عملکرد تیم را بهبود می‌بخشد، تاب‌آوری در فشار را افزایش می‌دهد و حتی توانایی شما برای دیدن فرصت‌ها به‌جای تهدیدها را گسترش می‌دهد.
مهم‌تر از همه اینکه: قدردانی به شما و تیم‌تان کمک می‌کند سریع‌تر به اهداف‌تان برسید. قدردانی روشن می‌کند چه چیز اهمیت دارد، شما را به رسالت‌تان متصل نگه می‌دارد و روابطی را تقویت می‌کند که مسیر را برایتان هموار می‌سازد. به‌عبارت دیگر، قدردانی بسیار فراتر از یک مهارت نرم است؛ یک راهبرد رهبری است.
چرا قدردانی در ارتباطات اهمیت بیشتری دارد؟
رهبران ارتباطات در نقطه تلاقی انواع مخاطبان قرار دارند: کارکنان، مدیران ارشد، شرکا، رسانه، ذی‌نفعان و افکار عمومی. همه چیز به اعتماد و سرمایه رابطه‌ای وابسته است؛ و قدردانی این هر دو را سرعت می‌بخشد.
وقتی قدردانی را به یک عادت ارتباطی تبدیل می‌کنید:
- دامنه نفوذ خود را گسترش می‌دهید
- انسجام و روحیه تیمی را تقویت می‌کنید، به‌ویژه در شرایط فشار
- حس امنیت روانی ایجاد می‌کنید؛ جایی که خلاقیت و بازخورد صادقانه شکل می‌گیرد
- در حرفه‌ای که کارها اغلب فوری، پشت‌صحنه و نادیده گرفته می‌شوند، متعادل و مستحکم می‌مانید
تمرین‌های قدردانی
در ادامه سه تمرین کاربردی معرفی می‌شود که می‌توانید برای خودتان به‌کار ببرید و به تیم‌هایتان نیز آموزش دهید.
تمرین شماره ۱: ABC قدردانی
ابزاری ساده و قدرتمند برای بازنگری در زاویه نگاه، به‌ویژه در دوره‌های حساس و پرتلاطم.
A – دستاوردها (Achievements)
در سال جاری چه کارهایی انجام داده‌اید که به اهداف‌تان رسیده یا حتی فراتر از آن رفته است؟
به چه چیزهایی افتخار می‌کنید—صرف‌نظر از اینکه مورد تأیید یا تشویق رسمی قرار گرفته‌اند یا نه؟
B – موهبت‌ها (Blessings)
در محیط کار و بیرون از آن، بابت چه کسانی یا چه چیزهایی سپاسگزارید؟
در این بخش، «بودن» مهم است نه «انجام دادن»؛ یعنی لحظات شفافیت، ارتباط و شادی را شناسایی کنید.
C – تعهدات (Commitments)
گام بعدی شما چیست—برای خودتان، تیم‌تان یا زندگی‌تان؟
قدردانی مسیر طی‌شده را گرامی می‌دارد؛ تعهد، سوخت فصل بعدی است.
تمرین شماره ۲: «قدردانی قدرتمند» — از دکتر مارک گولستون
مدلی سه‌مرحله‌ای که یک «ممنونم» معمولی را به لحظه‌ای تأثیرگذار و سازنده در مسیر حرفه‌ای تبدیل می‌کند:
- نام بردن از اقدام مشخص
«ممنونم که تا دیروقت ماندی و گزارش را برای جلسه هیئت‌مدیره تکمیل کردی.» - به رسمیت شناختن تلاش یا فداکاری
«می‌دانم مجبور شدی برنامه شبانه‌ات را تغییر بدهی و قدمی بیشتر از حد معمول برداری.» - بیان اثر واقعی کار
«کار تو باعث شد مدیرعامل با اعتمادبه‌نفس وارد جلسه شود—و این واقعاً تعیین‌کننده بود.»
تمرین شماره ۳: دفترچه روزانه “نقاط نور”
فهرستی مداوم از چیزهایی تهیه کنید که در کار، روابط و زندگی برایتان شادی‌آفرین هستند.
وقتی این لحظات روشن‌کننده را ثبت می‌کنید، الگوها ظاهر می‌شوند. این الگوها تصمیم‌ها را هدایت می‌کنند و آن تصمیم‌ها مسیر حرفه‌ای شما را آگاهانه شکل می‌دهند، نه از سر فرسودگی.
قدردانی، شتاب‌دهنده مسیر حرفه‌ای
قدردانی یک واکنش منفعلانه نیست؛ یک انضباط رهبری است که حضور حرفه‌ای شما را تقویت می‌کند، دامنه اثرگذاری‌تان را افزایش می‌دهد و شما را با کاری که واقعاً می‌خواهید انجام دهید همسو نگه می‌دارد.
چه در حال برداشتن گام بعدی در مسیر شغلی باشید، چه مدیریت فرسودگی شغلی را تجربه کنید یا چشم به ارتقای بعدی داشته باشید، قدردانی اجازه نمی‌دهد بر «خلبان خودکار» کار کنید.
قدردانی شما را به هدف، انسان‌ها و امکان‌ها بازمی‌گرداند—سه مؤلفه‌ای که هیچ مسیری شغلی بدون آن رشد نمی‌کند.